سنجش عوامل مؤثر بر رشد شهری با تاکید بر تغییرات کاربری اراضی با استفاده از مدل رگرسیون لجستیک (مطالعه موردی: شهر تبریز)

Authors

  • رحیم سرور استاد گروه جغرافیا و برنامه ریزی شهری، واحد علوم تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
  • رسول یزدانی دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه تبریز، تبریز، ایران
  • علی عشقی چهاربرج دانشجوی دکتری جغرافیا و برنامه ریزی شهری، دانشگاه محقق اردبیلی، اردبیل، ایران
Abstract:

گسترش افقی و بی‌برنامه شهرها متأثر از رشد جمعیت و مهاجرت، منجر به، کمبود زمین، تغییر اراضی مجاور به ساخت‌وسازهای شهری و ایجاد زاغه­هایی در مکان‌های نامساعد طبیعی گشته است. شهر تبریز طی دهه­های اخیر رشد و گسترش کالبدی سریعیرا تجربه نموده است. رشد بی­رویه شهری باعث تخریب اراضی باغی مرغوب اطراف شهرها، ایجاد زاغه­هایی در نواحی پرشیب و بر روی گسل تبریز، ترافیک و انواع آلودگی­ها شده است. برای مدیریت و برنامه­ریزی رشد شهر و کاهش اثرات نامطلوب آن شناخت عوامل مؤثر بر تغییرات کاربری زمین و رشد شهری ضروری می­باشد. در پژوهش حاضر مدل رگرسیون لجستیک به عنوان یک مدل اطلاعات محور توانایی بالایی در دخیل کردن متغیرهای زیاد دارد جهت تحلیل الگوهای گسترش شهر و روابط بین رشد شهری و عوامل محرکه آن مورد استفاده قرارگرفته است. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی با هدف کاربردی است. در این تحقیق، ابتدا با استفاده از طبقه­بندی تصاویر ماهواره­ای طی دوره 22 ساله (1390-1368) با استفاده از روش حداکثر احتمال تغییرات پوشش/کاربری زمین شهر تبریز و اراضی اطراف کشف و تحلیل شد. سپس 14 متغیر مستقل یا عوامل محرکه رشد شهری و متغیر وابسته یا رشد شهری صورت گرفته طی 22 سال اخیر مورد آزمون قرار گرفتند. مدلسازی برای دو دوره 1390 و 1412 صورت گرفت. ابتدا با استفاده از داده­های سال 1368رشد شهری برای سال 1390 مدلسازی شد مطابقت بالای نقشه خروجی سال 1390 با نقشه کاربری زمین واقعی سال 1390 صحت مدلسازی را مورد تأیید قرارداد.          در نهایت رشد و گسترش شهر برای سال 1412 مدلسازی شد نتایج نشان می‌دهد که احتمال گسترش شهر به سمت جنوب شرق یا جاده تهران و شمال غرب (بطرف مرند و مرز بازرگان) و جنوب­غرب (بطرف آذرشهر) بیشتر از نواحی دیگر می­باشد. جهت اعتبارسنجی مدلسازی و شناخت میزان تأثیرگذاری عوامل مؤثر در رشد شهری از روش ROCاستفاده گردید نتایج نشان‌دهنده تأثیر بالای فاصله از باغات و اراضی شهری و در مرحله بعد متغیرهای اراضی بایر و باغات در رشد شهر طی 22 سال اخیر می­باشد.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

تحلیلی بر تغییرات کاربری زمین شهری با استفاده از مدل تحول زمین، نمونه موردی شهر تبریز

توسعه پراکنده شهری و تغییرات کاربری اراضی پیرامونی شهرها، از چالش­های اساسی در برنامه­ریزی شهری در دهه­های اخیر بوده و مدل­سازی این تغییرات، به­عنوان یک ابزار کارآمد برای برنامه­ریزان، اقتصاددانان، اکولوژیست­ها و طرفداران محیط زیست جهت بررسی تغییرات آتی توسعه شهری محسوب می­گردد. این مقاله مدل تحول زمین را به­منظور بررسی توسعه شهری آتی تبریز، بر پایه شبکه­های عصبی مصنوعی و سیستم اطلاعات جغرافیای...

full text

مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از روش رگرسیون لجستیک در مدل LCM (پژوهش موردی: منطقه کوهمره‌سرخی استان فارس)

پیش‌بینی و ارزیابی پتانسیل الگوهای کاربری زمین از طریق مدل‌سازی می‌تواند به برنامه‌ریزان محیط‌زیست و مدیران منابع طبیعی برای تصمیمات آگاهانه‌تر کمک کند. هدف از این پژوهش استفاده از روش رگرسیون لجستیک در مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی منطقه کوهمره‌سرخی استان فارس است. بدین‌منظور نقشه‌های کاربری اراضی با استفاده از تصاویر لندست در سه دوره زمانی مربوط به سال‌های 1366، 1379 و 1391 تهیه شدند. سپس صحت...

full text

سنجش فضایی گستردگی شهری با تأکید بر تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره ای چندزمانه (مطالعه موردی: ارومیه)

گستردگی شهری نوعی الگوی رشد شهر بدون توجه به عواقب و اثرات اقتصادی، اجتماعی و محیطی آن است. این رشد بیرونی در واقع به نوعی توسعه­ی شهری برمی­گردد که از نظر منتقدان باعث از بین رفتن زمین­های کشاورزی، تخریب فضاهای باز و سبز، اتلاف انرژی و تغییرات کاربری اراضی می­شود. روش‌های متعددی برای آشکارسازی تغییرات یک منطقه با استفاده از تصاویر ماهواره‌ای وجود دارد که هر کدام دارای مزایا و محدودیت‌هایی هستن...

full text

تحلیلی بر تغییرات کاربری زمین شهری با استفاده از مدل تحول زمین، نمونه موردی شهر تبریز

توسعه پراکنده شهری و تغییرات کاربری اراضی پیرامونی شهرها، از چالش­های اساسی در برنامه­ریزی شهری در دهه­های اخیر بوده و مدل­سازی این تغییرات، به­عنوان یک ابزار کارآمد برای برنامه­ریزان، اقتصاددانان، اکولوژیست­ها و طرفداران محیط زیست جهت بررسی تغییرات آتی توسعه شهری محسوب می­گردد. این مقاله مدل تحول زمین را به­منظور بررسی توسعه شهری آتی تبریز، بر پایه شبکه­های عصبی مصنوعی و سیستم اطلاعات جغرافیای...

full text

مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی در حوزۀ‌ آبخیز هراز با استفاده از رگرسیون لجستیک و زنجیرۀ مارکوف

بررسی تغییرات مکانی و زمانی کاربری اراضی اطلاعات خوبی را به طراحان، برنامه­ریزان و مدیران جهت برنامه­ریزی دقیق ارائه می­دهد. یکی از روش­های مورد استفاده برنامه­ریزان و مدیران جهت مدیریت تغییرات کاربری اراضی، مدل­سازی آن می­باشد. تحقیق حاضر با هدف پیش­بینی تغییرات کاربری اراضی حوزۀ آبخیز هراز با استفاده از رگرسیون لجستیک و زنجیرۀ مارکوف انجام شد. جهت تهیۀ نقشۀ کاربری اراضی منطقۀ مورد مطالعه از ت...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 11  issue 36

pages  39- 60

publication date 2016-11-21

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023